Tegen een rivierduin, stammend uit de voorlaatste ijstijd, ontwierp Nico Wissing deze tuin rondom een gerestylede jaren ’70 bungalow. Zoals in al zijn tuinen draait het ook hier om duurzaamheid en krijgt groen een prominente rol. Hier geen tegels, kunstgras of hardhout uit verre landen, maar milieuvriendelijke producten uit eigen land of directe omgeving, op duurzame wijze gemaakt of gewonnen. Eerlijke materialen, één met de natuur.
Binnen de wereld van de tuin- en landschapsarchitectuur neemt Nico Wissing een bijzondere plaats in. Noem hem een ontdekkingsreiziger, een uitvinder, een creatief denker, een kunstenaar desnoods. Zeker is in ieder geval dat wie met hem in zee gaat, verrast wordt door zijn visie. Samen met Lodewijk Hoekstra – o.a. bekend van zijn tv-programma’s – is Nico grondlegger van NL Greenlabel, een beweging binnen de wereld van de tuin- en landschapsarchitectuur die projecten vanaf ontwerp tot uitvoering langs de duurzaamheidslat legt. Inmiddels hebben zich er al ruim 200 vaste partners aan verbonden. Als groenontwerper heeft Nico inmiddels een indrukwekkende portfolio die hem naar alle uithoeken van de wereld leidt. Ontwerpen realiseerde hij in Duitsland, Singapore, China en Japan en voor diverse beroemde internationale tuinshows bedacht hij inzendingen waar hij geregeld mee in de prijzen viel. In 2010 ontving hij in Japan de titel ‘beste tuinontwerper van de wereld’. “Ik heb veel gereisd om veel te leren.” Hij vertelt verder over een traditionele strakke hoteltuin in Zwitserland die hij omtoverde tot een natuurlijke Alpentuin en een drie hectare grote tuin bij Valencia. “Dit najaar aangelegd en voor 80% ingevuld met kruidenrijke bloemenweides en veel inheemse bomen en heesters, de tuin gaat als vanzelfsprekend over in het landschap.” Samen met de natuur een tuin maken, het is Nico’s specialiteit. Hij vertelt het graag tijdens lezingen en schrijft er boeken over…
Tuin in etages
Uiteraard maakt Nico ook spraakmakende tuinen en landschappen in Nederland. Bijvoorbeeld rond deze bungalow uit de jaren ’70, gelegen in de Achterhoek tegen een rivierduin aan de Oude IJssel die is ontstaan door grondverwaaiing in de voorlaatste ijstijd, 150.000 jaar geleden. Alles in deze tuin draait om het on-Nederlandse hoogteverschil, in deze tuin bedraagt dat circa 12 meter. Toen Nico de vraag kreeg om deze tuin te ontwerpen, was de basiswens van de eigenaren een Mediterrane sfeer. “Dat wilde ik wel doen, maar dan wel in balans met de landschappelijke omgeving. Zo bleven alle aanwezige bomen, veelal volgroeide eiken en beuken, staan.
Als eerste creëerde Nico etages rondom de woning, in wisselende hoogtes. “Niet alleen om de helling zo extra te benadrukken, maar ook omdat de woning zelf in etages is ontworpen.” Door deze aanpak ligt de woning nu prominent in het midden en ontstonden diverse leefplekken zodat je overal van de tuin kunt genieten. Zo ligt aan de voet van de helling de parkeerplaats, geplaveid met baksteen en omzoomd door grote eiken. Langs een trap rechts is naar boven te lopen. Links bevindt zich de in de rivierduin ingegraven garage met erop een sedum-bloembollentapijt waarin een pad en terras van vlonders ligt. Op de vlonders staan plantenbakken van cortenstaal met daarin siergrassen gecombineerd met rode vlier. “Deze daktuin versterkt de verbinding met het omringende landschap en maakt de relatief smalle tuin breder, groter.” Hoger de tuin in lopend is er een terras met buitenkeuken, weer hoger een terras met spa en daarboven nog een houten vlonder met vuurplek. Een 30 meter lange loper steekt hier over het rivierduin, daar is prachtig zicht op het oude landschap. “Een waanzinnige plek met een uniek uitzicht.”
Accoya-hout
Alle in hoogte wisselende terrassen sluiten steeds direct aan op de woning. Alleen het grote, laagst gelegen, loungeterras ligt min of meer centraal in de tuin. De witte buitenmeubels van 2Calor, de parasol van Tuuci en de vuurschaal van Happy Cocooning veraangenamen deze ruimte, ze waren al aanwezig en werden hergebruikt. Het was een hele operatie om het hier al aanwezige terras meer naar voren te halen, vanuit de schaduw richting het licht. “Alle aanwezige bomen wilde ik sparen en die hebben we daarom, voordat de graafmachine arriveerde, stevig verankerd.” Het aansluitende groene dak van de garage maakt dit grote zonneterras extra ruimtelijk. Om de soms forse hoogteverschillen op te vangen, plaatste Nico wanden op stevig beton. Ter hoogte van de slaapkamer zijn deze afgewerkt met cortenstaal waardoor een patiosfeer ontstond. Ook de trappen naar het hoogste terras met vuurplek zijn gemaakt van cortenstaal, hier en daar is het staal afgewisseld met sedums. “Cortenstaal is een duurzaam onbehandeld materiaal dat lang meegaat, je kunt het hergebruiken.” Kenmerk van cortenstaal is dat het een roestlaag krijgt waardoor het mooi aansluit op de beplanting, net als het Accoya-hout dat is gebruikt voor de vlonders en de bank bij het hoogste terras. Accoya-hout wordt wel het hout van de toekomst genoemd. Het is kwalitatief vergelijkbaar met hardhout en komt van pijnbomen (Pinus radiata) uit EUTR-gecertificeerde bossen, herplanting is zodoende gegarandeerd. Het hout heeft een levensduur van zeker 50 jaar en is uiterst stabiel, er is nagenoeg geen krimp of uitzetting. De tegels op de verschillende terrassen – Lava Slate (80x80cm) – zijn van MBI Geoceramica. Ze hebben de natuurlijke uitstraling van leisteen met de voordelen van keramiek. “Binnen het enorme aanbod van tegels zijn deze duurzaam omdat ze sterk zijn en lang meegaan. En prima her te gebruiken.”
Weelderig groen
Opvallend zijn nog de door Nico ontworpen watervalletjes tegen de wanden. In maatvoering en vorm wisselende schijfjes metaal plaatste hij steeds horizontaal boven elkaar, waterdruppels bewegen zich erlangs naar beneden waarbij ze een aangenaam bijna zingend geluid maken. “Zo probeer ik altijd objecten te ontwerpen die uniek zijn.” Binnen de vele strakke lijnen is volop ruimte voor weelderig groen, in elk seizoen is er wat bloeiends en bijna alle aanwezige planten werden hergebruikt. Opvallend zijn de vele kleurrijke vaste planten die de biodiversiteit bevorderen. Sommige mogen hun eigen gang gaan en opgaan in de omringende natuur. Beeldbepalend zijn de forse meerstammige pijnbomen (Pinus sylvestris ‘Watereri’) afkomstig van Kwekerij Solitair, ter plekke door Nico uitgezocht. Ze sluiten aan op de pijnbomen die van nature in de omgeving groeien. “In mijn tuinen zie je zelden palmen of olijfbomen en nooit kunstgras. Ook nooit de bekende hortensia ‘Annabelle’.” Nico wil zo de bewustwording omtrent biodiversiteit stimuleren. Net als de problematiek rondom de opvang van regenwater en droogteresistente beplanting. “Zonder een wereldverbeteraar te willen zijn.” Een laatste detail is nog de dynamische LED-verlichting, zo ingesteld dat het ecosysteem zo min mogelijk wordt verstoord. “En dat je alle ecosysteemdiensten als wolkenluchten, schemer en regen bewust meekrijgt. Uiteindelijk is het donker ook mooi, dan zie je de vele sterren.”
Summary
Leaning against the landscape
Nico Wissing occupies a special place in the world of garden and landscape architecture. Call him an explorer, an inventor, a creative thinker, an artist if necessary. In any case, it is certain that anyone who does business with him will be surprised by his vision. Together with Lodewijk Hoekstra, Nico is the founder of NL Greenlabel, a movement within the world of garden and landscape architecture that sets projects in accordence with the sustainability policy from design to implementation. As a green designer, Nico now has an impressive portfolio that takes him to all corners of the world. In 2010 he received the title of ‘best garden designer in the world’ in Japan. “I have traveled a lot to learn a lot.” Against a ‘river-dune’, dating from the next to last ice age, Nico designed this garden around a restyled 1970’s bungalow. Everything in this garden revolves around the non-Dutch height difference, here about 12 meters. Nico created floors around the house, in varying heights. “Not only to emphasize the slope, but also because the house itself has been designed in storeys.” At the foot of the slope is the parking lot, on the left is the dug-in garage with a green roof. Proceding higher into the garden there is a terrace with an outdoor kitchen, higher again a terrace with a spa and above that a wooden deck with a fire place. A 30-meter-long walkway crosses the river dune here, so you can look out over the old landscape. “An amazing place with a unique view.” Striking are the waterfalls against the walls. Nico uses metal discs, that change in size and shape, placed horizontally above each other; water drops move downwards along them, making a pleasant almost singing sound. “I always try to design objects that are unique.”
